پژوهش جدید؛ تخت‌های برنزه خطر سرطان پوست را سه برابر می‌کنند

نتیجه‌ٔ یک پژوهش تازه که در مجله‌ٔ «Science Advances» منتشر شده، نشان می‌دهد استفاده از دستگاه‌های برنزه‌کننده خطر ابتلا به سرطان پوست را تقریباً سه برابر افزایش می‌دهد.

این مطالعه که زیر نظر پدرام گرامی، متخصص پوست و پژوهشگر دانشگاه نورث‌وسترن، انجام شده، برای نخستین بار نشان داده است که پرتوهای مصنوعی این دستگاه‌ها چگونه باعث جهش در دی‌ان‌ای سلول‌های پوست می‌شوند و احتمال بروز ملانوما، کشنده‌ترین نوع سرطان پوست، را بالا می‌برند.

به‌گزارش آژانس بین‌المللی پژوهش درباره‌ٔ سرطان، وابسته به سازمان جهانی بهداشت، بیش از ۸۰ درصد موارد ملانوما ناشی از قرار گرفتن در معرض پرتو فرابنفش (UV) است، چه از خورشید ساطع شود و چه از دستگاه‌های برنزه‌کننده یا همان سولاریوم.

تجربه‌ای که به هشدار علمی تبدیل شد

به‌گزارش خبرگزاری فرانسه، زنی ۴۹ ساله اهل شیکاگو به نام هایدی تَر در نوجوانی هر هفته چند بار با دوستانش از دستگاه برنزه‌کننده استفاده می‌کرد، چون «داشتن پوست تیره و درخشان مد روز بود».

اما در دهه‌ٔ ۳۰ متوجه خال عجیبی روی پشتش شد. پزشکان گفتند این خال ملانوما است؛ خطرناک‌ترین نوع سرطان پوست.

هایدی تر خوش‌شانس بود که بیماری‌اش زود تشخیص داده شد، اما از آن زمان تاکنون بیش از ۱۲ بار تحت جراحی و نمونه‌برداری قرار گرفته است.

اکنون دختر ۱۵ ساله‌اش اولیویا در تیک‌تاک ویدئوهایی از کاربران می‌بیند که خطوط برنزه‌ٔ «زیبایی» دارند، و از مادرش می‌پرسد چطور می‌تواند مثل آن‌ها شود.

همین گفت‌وگو باعث شد هایدی تر نمونه‌ای از پوستش را برای پژوهش تازه‌ٔ دانشگاه نورث‌وسترن اهدا کند. این پژوهش، به‌گفته‌‌‌ٔ دانشمندان، یکی از مهم‌ترین شواهد علمی درباره‌ٔ خطرهای برنزه شدن مصنوعی است.

خطر پنهان در نور مصنوعی

پدرام گرامی، متخصص پوست و پژوهشگر دانشگاه نورث‌وسترن در ایالت ایلینوی، می‌گوید انگیزهٔ انجام این پژوهش زمانی شکل گرفت که تعداد «غیرعادی زیادی» از زنان جوان با چندین مورد ملانوما به کلینیک او مراجعه کردند.

آقای گرامی به خبرگزاری فرانسه گفته است: «جالب بود که سرطان در بخش‌هایی از بدن آن‌ها پیدا می‌شد که معمولاً از نور خورشید در امان است.»

تیم او سوابق پزشکی سه‌ هزار کاربر دستگاه‌های برنزه‌کننده را با افراد هم‌سن که از این دستگاه‌ها استفاده نکرده بودند، مقایسه کرد. نتیجه نشان داد در میان کاربران، پنج درصد به ملانوما مبتلا شده‌اند، درحالی‌که در گروه دیگر فقط دو درصد مبتلا شده بودند.

پس از در نظر گرفتن عواملی مانند سن، سابقه‌‌ٔ آفتاب‌سوختگی و زمینه‌ٔ خانوادگی، پژوهشگران دریافتند کاربران دستگاه‌های برنزه‌کننده ۲.۹ برابر بیشتر در معرض خطر ابتلا به ملانوما هستند.

این سرطان اغلب در نواحی‌ای از بدنِ کاربران مانند پایین کمر و باسن ظاهر می‌شود که معمولاً در معرض نور خورشید نیستند.

سرطان: پادشاه بدنام بیماری‌ها

جهش ژنتیکی در سلول‌های پوست

پژوهشگران برای بررسی تأثیر مستقیم پرتوهای دستگاه بر پوست، ۱۸۲ نمونه‌ٔ پوستی را، از جمله یکی از پوست‌های هایدی‌ تَر، مورد بررسی ژنتیکی قرار دادند.

نتایج نشان داد سلول‌های رنگ‌دانه‌ساز پوست (ملانوسیت‌ها) در بدن کاربران دستگاه‌های برنزه تقریباً دو برابر دیگران دچار جهش ژنتیکی هستند.

پدرام گرامی چنین توضیح داده است: «اگر دی‌ان‌ای پوست از قبل تا حدی آسیب دیده باشد، تنها کمی پرتو بیشتر کافی است تا سلول‌ها سرطانی شوند.»

به‌گفته‌ٔ همکار او، بیشال تاندوکار، حتی کاربران ۳۰ و ۴۰ ساله دستگاه‌های برنزه‌کننده جهش‌هایی در پوست خود دارند که با افراد ۷۰ و ۸۰ ساله قابل مقایسه است.

باید ممنوع شود؟

ب‌ گفته‌ آژانس بین‌المللی پژوهش درباره‌ٔ سرطان، در سال ۲۰۲۲ حدود ۶۰ هزار نفر در جهان بر اثر ملانوما جان باختند. این نهاد، دستگاه‌های برنزه‌کننده را در بالاترین سطح خطر سرطان، هم‌رده با سیگار و آزبست، طبقه‌بندی کرده است.

برخی کشورها مانند استرالیا و برزیل استفاده از این دستگاه‌ها را کاملاً ممنوع کرده‌اند. در فرانسه و بریتانیا نیز استفاده از آن برای افراد زیر ۱۸ سال مجاز نیست. در ایالات متحده اما قوانین از ایالتی به ایالت دیگر متفاوت است.

پدرام گرامی تأکید می‌کند: «دست‌کم باید استفاده از این دستگاه‌ها برای نوجوانان ممنوع شود.»

پوست سالم زیباتر است

هایدی‌ تَر، که از تجربه‌ی شخصی خود حالا به چهره‌ای هشداردهنده در این زمینه تبدیل شده، می‌گوید: «اگر به پوست برنزه علاقه دارید، از اسپری یا لوسیون استفاده کنید، نه دستگاه‌هایی که پرتو سرطان‌زا تولید می‌کنند.»

او به والدین هشدار می‌دهد اجازه ندهند فرزندان‌شان جذب تبلیغات یا مدهای خطرناک شوند: «هیچ درخششی ارزش از دست دادن سلامت پوست را ندارد.»

تشخیص زودهنگام سرطان پوست با کمک هوش مصنوعی